Interes przyszłych pokoleń musi stać się równoprawny interesowi bieżącego pokolenia i poszczególnych jego grup. Andrzej Kassenberg – współzałożyciel i prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju – w kilku punktach opisał, jak tego dokonać.

 
 

Jakość powietrza największym problemem

Zmiana klimatu i poprawa jakości powietrza stają się najbardziej pilnymi problemami w wymiarze globalnym i lokalnym. Potrzeby przyspieszenia dekarbonizacji gospodarki, w tym transformacja energetyczna, stały się koniecznością. Okazuje się, że do 2030 r. świat powinien ograniczyć emisję gazów cieplarnianych o 45%. Polska nadal emituje ok. 400 mln ton ekw. CO2 rocznie – głównie za sprawą bardzo znaczącego udziału węgla kamiennego i brunatnego w produkcji energii. Niezbędna jest szybka transformacja energetyczna ku energetyce odnawialnej i dalsza poprawa efektywności energetycznej. Prowadzi to do ograniczenia skali ubóstwa energetycznego i zmniejszenia liczby przedwczesnych zgonów w wyniku smogu.
 

Polska na ostatnich miejscach w UE w zakresie innowacji ekologicznych

W światowej gospodarce dominują produkty i usługi niskoemisyjne, stymulowane ekoinnowacjami, które prowadzą do ograniczenia kosztów i wyższej produktywności. Rynek dla niskowęglowych technologii na świecie przekroczył 20 bilionów złotych. Ma to służyć kształtowaniu zrównoważonej produkcji, czyli takiej, która nie dotuje szkodliwej dla środowiska działalności oraz uwzględnia w cenie koszty zewnętrzne, czyli szkody w zdrowiu i środowisku. W zakresie innowacji ekologicznych lokujemy się od lat na ostatnich miejscach w UE.
 

Wzmocniony system planowania przestrzennego ochroną dla przyrody

Zrównoważone gospodarowanie terenami otwartymi – w tym ochrona bioróżnorodności i krajobrazu oraz zapewnienie usług ekosystemów – jest poważnie zagrożone rozwojem infrastruktury technicznej czy postępującą urbanizacją. Aby to zmienić, trzeba wzmocnić system planowania przestrzennego, tak aby interes ogólnospołeczny przyszłych pokoleń czy zapewnienie ochrony systemu powiązań przyrodniczych stały się równoprawne interesowi bieżącego pokolenia.
 

Bardzo ważne jest przywracanie naturalnych ekosystemów

Niezrównoważona urbanizacja to problemy zdrowotne, degradacja, zmiana klimatu i utrata kapitału naturalnego, czyli czystego powietrza, wody i gleby. Aby temu przeciwdziałać, niezbędne jest wprowadzanie rozwiązań bazujących na „podpatrywaniu” przyrody (ang. nature based solution). Dlatego ważne stają się stosowanie zrównoważonego zarządzania przyrodą i przywracanie naturalnych ekosystemów w coraz szerszym zakresie.
 

Niezbędna jest poprawa skuteczności oczyszczania ścieków komunalnych

W latach 1990–2017 Polska znacząco zmodernizowała infrastrukturę ochrony środowiska. Nastąpiła rozbudowa sieci kanalizacyjnych, budowa oczyszczalni ścieków, racjonalizacja gospodarki wodnej i zmniejszenie zużycia wody. Konieczna jest jednak poprawa skuteczności oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych oraz ograniczenie emisji do wód zanieczyszczeń z rolnictwa. Obok poprawy jakości wód kluczowym zagadnieniem jest znacząca poprawa gospodarki odpadami, zwłaszcza komunalnymi.
 

Społeczeństwo powinno odgrywać ważną rolę w ochronie środowiska

Ważną rolę w ochronie środowiska odgrywa możliwie jak najszerszy udział społeczeństwa w procesach podejmowania decyzji. Wiąże się z tym także egzekwowanie prawa w sprawach środowiska. W roku 2017 Komisja Europejska prowadziła 18 postępowań przeciwko Polsce za brak harmonizacji przepisów prawa UE i niedostateczne ich wdrażanie. Przeciwdziałanie ograniczaniu roli społeczeństwa obywatelskiego i lekceważącemu traktowaniu prawa ochrony środowiska stanowi w Polsce poważne wyzwanie.
 

Wprowadzenie gospodarki o obiegu zamkniętym jest koniecznością

Linearne podejście w gospodarce, czyli „pobierz ze środowiska – zużyj – wyrzuć”, jest nie do utrzymania na dłuższą metę. Dlatego konieczne staje się wprowadzenie gospodarki o obiegu zamkniętym. Nie może to być sprowadzone jedynie do poprawy gospodarowania odpadami. To także efektywne wykorzystanie surowców, przechodzenie na surowce odnawialne, „drugie życie” produktów. Polska jest na początku tej drogi i zamierza koncentrować się na czterech obszarach: zrównoważonej produkcji, zrównoważonej konsumpcji, biogospodarce oraz nowych modelach biznesowych.
 

Edukacja społeczeństwa to podstawa

Zmiany zachodzące w gospodarce to jedno, ale rozwiązywanie problemów ochrony środowiska nie jest możliwe bez istotnych zmian w zachowaniach społeczeństwa. Wymaga to edukacji i budowania świadomości dotyczącej wagi problematyki ekologicznej i zrównoważonego rozwoju. Konsumenci często nie zdają sobie sprawy, jaki jest ich wpływ na środowisko w wyniku dokonywanych przez nich wyborów.
 

Należy zachować równowagę między terenami biologicznymi a infrastrukturą drogową

Transport stanowi poważne zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzi. W Polsce odpowiada za co najmniej 12% całkowitej emisji gazów cieplarnianych, która od 2005 roku wzrosła o jedną trzecią. Nowa infrastruktura drogowa zajmuje tereny biologicznie czynne i fragmentuje krajobraz. Przed Polską stoją poważne wyzwania związane ze zmianą zachowań komunikacyjnych społeczeństwa oraz kształtowaniem zrównoważonej mobilności w transporcie pasażerskim i towarowym.
 

Ochrona środowiska to również poszukiwanie nowych modeli biznesowych

Potrzeba zmiany podejścia do ochrony środowiska wymaga poszukiwania nowych modeli biznesowych, a także innowacyjnych form finansowania. Przykładem nowego modelu biznesowego jest sprzedawanie klientowi satysfakcji, nie produktu. Wpływa to na przedłużenie trwałości produktów, efektywne użytkowanie energii i ewidentne korzyści dla środowiska. Przykładem innowacyjnego finansowania jest tzw. crowdfunding, czyli zbieranie przez członków danej społeczności kapitału na przedsięwzięcia społeczne i biznesowe.
 

Źródło: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/andrzej-kassenberg-cop24-dziesiec-celow-najwazniejszych/